Các thuốc điều trị phòng chống đau nửa đầu
admin
Thứ Tư,
28/05/2025
Đau nửa đầu (migraine) là một bệnh lý thần kinh mạn tính, thường biểu hiện bằng những cơn đau đầu dữ dội, kéo dài từ vài giờ đến vài ngày. Không giống như những cơn đau đầu thông thường, đau nửa đầu đi kèm nhiều triệu chứng khó chịu như buồn nôn, nôn mửa, nhạy cảm với ánh sáng và âm thanh, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Việc điều trị đau nửa đầu là rất cần thiết, không chỉ để giảm nhẹ các triệu chứng trong từng cơn đau mà còn giúp kiểm soát và phòng ngừa bệnh lâu dài. Điều trị hiệu quả có thể làm giảm tần suất, mức độ nghiêm trọng của các cơn đau, từ đó cải thiện sinh hoạt hàng ngày và năng suất làm việc. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu các loại thuốc đang được sử dụng để điều trị đau nửa đầu, bao gồm cả thuốc cắt cơn và thuốc dự phòng, nhằm giúp người bệnh có thêm thông tin để lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.
Các loại thuốc chống đau nửa đầu điều trị cấp tính (ngắt cơn đau)
Mục tiêu của điều trị cấp tính trong đau nửa đầu là giảm nhanh các triệu chứng khi cơn đau đã khởi phát, giúp người bệnh thoát khỏi cơn đau càng sớm càng tốt. Việc dùng thuốc đúng thời điểm, đặc biệt trong giai đoạn sớm của cơn đau, có thể cải thiện hiệu quả điều trị đáng kể. Dưới đây là các nhóm thuốc thường được sử dụng để cắt cơn đau nửa đầu.
- Thuốc giảm đau không kê đơn
Những thuốc như Paracetamol, Ibuprofen, Naproxen hay Aspirin thường được dùng đầu tiên khi cơn đau còn nhẹ đến trung bình. Các thuốc này hoạt động bằng cách ức chế các chất trung gian gây viêm và đau, từ đó giúp giảm nhanh cảm giác đau đầu. Chúng dễ mua tại nhà thuốc và có thể sử dụng ngay khi bắt đầu cảm thấy dấu hiệu của cơn đau nửa đầu. Tuy nhiên, người bệnh cần lưu ý không nên dùng các thuốc này quá thường xuyên (không quá 10 ngày mỗi tháng), vì có thể dẫn đến tình trạng “đau đầu do lạm dụng thuốc” – một dạng đau đầu mạn tính do dùng thuốc quá nhiều.
- Thuốc Triptans
Triptans là nhóm thuốc đặc hiệu cho đau nửa đầu, được sử dụng khi các thuốc giảm đau thông thường không còn hiệu quả. Chúng tác động trực tiếp lên thụ thể serotonin trong não, giúp làm co lại các mạch máu bị giãn và giảm truyền tín hiệu đau. Một số hoạt chất phổ biến bao gồm Sumatriptan, Zolmitriptan, Rizatriptan... với nhiều dạng sử dụng như viên uống, xịt mũi hoặc tiêm dưới da. Triptans có hiệu quả cao với những cơn đau từ vừa đến nặng, đặc biệt nếu dùng trong vòng 1–2 giờ đầu sau khi cơn đau bắt đầu. Tuy nhiên, không phải ai cũng dùng được Triptans. Những người có bệnh tim mạch, cao huyết áp không kiểm soát, hoặc từng bị đột quỵ cần tránh sử dụng nhóm thuốc này. Tác dụng phụ có thể gặp bao gồm cảm giác tức ngực, buồn nôn hoặc chóng mặt.
- Dihydroergotamine (DHE)
DHE là một lựa chọn khác trong điều trị cơn đau nửa đầu cấp tính, thường được dùng khi Triptans không hiệu quả hoặc không thể sử dụng. Loại thuốc này có tác dụng lên nhiều thụ thể trong não để làm giảm đau và co mạch. DHE thường có dạng tiêm hoặc xịt mũi. Tuy nhiên, do có thể gây tác dụng phụ như buồn nôn, co mạch tay chân và có nhiều chống chỉ định (ví dụ: người bị bệnh mạch vành, phụ nữ mang thai), nên thuốc này thường chỉ được dùng trong một số trường hợp đặc biệt và cần theo dõi chặt chẽ.
- Thuốc chống buồn nôn
Đối với nhiều người, cơn đau nửa đầu không chỉ gây đau đầu mà còn đi kèm cảm giác buồn nôn và nôn mửa. Các thuốc như Metoclopramide hoặc Domperidone thường được dùng kèm để giảm triệu chứng này. Ngoài ra, chúng còn giúp cải thiện hấp thu của các thuốc giảm đau khác, từ đó nâng cao hiệu quả điều trị toàn diện.
Các loại thuốc chống đau nửa đầu điều trị phòng ngừa (dự phòng)
Không giống với các thuốc điều trị cấp tính nhằm ngắt cơn đau khi đã khởi phát, thuốc phòng ngừa (dự phòng) được sử dụng hàng ngày với mục tiêu giảm tần suất, cường độ và thời gian của các cơn đau nửa đầu. Việc điều trị dự phòng thường được cân nhắc khi người bệnh bị đau từ 4 ngày trở lên mỗi tháng, hoặc khi cơn đau kéo dài, dữ dội, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt, công việc và không đáp ứng tốt với các thuốc cắt cơn. Các nhóm thuốc dưới đây đã được chứng minh hiệu quả trong phòng ngừa đau nửa đầu và được lựa chọn dựa trên đặc điểm cá nhân của từng bệnh nhân.
- Thuốc chẹn Beta (Beta-blockers)
Propranolol, Timolol và Metoprolol là các thuốc chẹn beta thường được sử dụng trong phòng ngừa đau nửa đầu. Chúng có tác dụng ổn định mạch máu não và làm giảm sự kích thích quá mức của hệ thần kinh giao cảm – một yếu tố góp phần gây ra cơn đau. Những thuốc này đặc biệt phù hợp với người bị cao huyết áp, rối loạn nhịp tim hoặc lo âu kèm theo đau nửa đầu. Tuy nhiên, cần thận trọng với các tác dụng phụ như hạ huyết áp, nhịp tim chậm, mệt mỏi, và đặc biệt là khó thở ở người có tiền sử hen suyễn.
- Thuốc chống trầm cảm ba vòng
Amitriptyline là thuốc thuộc nhóm chống trầm cảm ba vòng, có tác dụng phòng ngừa đau nửa đầu nhờ khả năng điều chỉnh các chất dẫn truyền thần kinh như serotonin và norepinephrine – vốn đóng vai trò trong việc điều hòa cảm giác đau. Loại thuốc này đặc biệt hiệu quả với người bệnh vừa đau nửa đầu vừa có rối loạn giấc ngủ, trầm cảm hoặc lo âu. Mặc dù hiệu quả, Amitriptyline có thể gây một số tác dụng phụ như khô miệng, buồn ngủ, táo bón và tăng cân. Thuốc thường được dùng với liều thấp hơn so với khi điều trị trầm cảm.
- Thuốc chống co giật
Topiramate và Valproate là hai thuốc chống co giật đã được chứng minh có hiệu quả trong phòng ngừa đau nửa đầu. Chúng hoạt động bằng cách ổn định hoạt động điện của não bộ và giảm kích thích thần kinh quá mức. Topiramate thường được sử dụng khi các lựa chọn khác không hiệu quả, và cũng phù hợp với người có kèm bệnh lý động kinh. Tác dụng phụ có thể bao gồm chóng mặt, rối loạn tiêu hóa, buồn ngủ, thay đổi nhận thức và sụt cân. Trong khi đó, Valproate hiệu quả với các cơn đau nặng hoặc kéo dài nhưng có nguy cơ cao gây dị tật thai nhi, nên cần tránh sử dụng cho phụ nữ có khả năng mang thai trừ khi có biện pháp tránh thai hiệu quả và được bác sĩ theo dõi sát sao.
- Thuốc chẹn kênh Canxi
Verapamil là một thuốc chẹn kênh canxi được dùng trong một số trường hợp đau nửa đầu, đặc biệt khi người bệnh không dung nạp các thuốc khác hoặc có kèm theo các bệnh lý tim mạch như đau thắt ngực. Cơ chế của Verapamil là làm giãn mạch và ổn định hoạt động của hệ mạch máu não. Tuy không phải là lựa chọn hàng đầu, nhưng Verapamil vẫn là một phương án hữu ích cho một số đối tượng đặc biệt. Tác dụng phụ có thể gặp gồm hạ huyết áp và táo bón.
Việc lựa chọn thuốc chống đau nửa đầu cần dựa trên tiền sử bệnh lý, các vấn đề sức khỏe đi kèm, mức độ nghiêm trọng của triệu chứng và khả năng dung nạp thuốc. Người bệnh cần được theo dõi chặt chẽ bởi bác sĩ trong quá trình điều trị để đánh giá hiệu quả và xử lý kịp thời các tác dụng không mong muốn.
Khi nào cần gặp bác sĩ và lời khuyên quan trọng khi dùng thuốc
Không phải tất cả các cơn đau nửa đầu đều cần đến bác sĩ, nhưng có những dấu hiệu cảnh báo mà người bệnh không nên bỏ qua.
- Hãy đi khám ngay nếu bạn bị đau nửa đầu lần đầu tiên khi đã trên 50 tuổi, hoặc nhận thấy cơn đau có thay đổi đột ngột về tần suất, mức độ hay đặc điểm so với trước.
- Ngoài ra, những cơn đau dữ dội không đáp ứng với thuốc thông thường, đau kèm theo triệu chứng thần kinh mới xuất hiện (như yếu liệt, nhìn đôi, nói khó, tê bì một bên cơ thể), hay cơn đau đầu khởi phát đột ngột như “bị sét đánh” đều cần được thăm khám gấp. Đặc biệt, nếu đau nửa đầu đang làm gián đoạn nghiêm trọng cuộc sống hàng ngày, công việc hoặc học tập, bạn nên được bác sĩ chuyên khoa đánh giá.
- Khi điều trị, tuyệt đối không tự ý dùng thuốc mà cần tham khảo ý kiến bác sĩ để có phác đồ phù hợp, tránh biến chứng. Hãy tuân thủ hướng dẫn điều trị, dùng đúng liều và đúng thời gian, không ngưng thuốc đột ngột.
- Việc ghi nhật ký đau đầu sẽ giúp bạn và bác sĩ theo dõi sát tiến triển bệnh, từ đó điều chỉnh thuốc hợp lý hơn. Song song với thuốc, đừng quên duy trì lối sống lành mạnh: ngủ đủ giấc, hạn chế stress, tập thể dục đều đặn và tránh các yếu tố có thể khởi phát cơn đau như thức ăn kích thích, rượu bia, mùi hương nồng... Sự kết hợp giữa điều trị y học và thay đổi lối sống sẽ giúp kiểm soát đau nửa đầu hiệu quả và bền vững hơn.
Việc điều trị đau nửa đầu đúng cách đóng vai trò then chốt trong việc cải thiện chất lượng cuộc sống, với nhiều lựa chọn thuốc hiện nay từ cắt cơn đến phòng ngừa hiệu quả. Người bệnh nên chủ động tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa thần kinh để xây dựng phác đồ điều trị phù hợp, an toàn và bền vững.
Địa chỉ mua thuốc, thực phẩm chức năng uy tín, chất lượng, cam kết chính hãng tại:
- Đặt mua hàng trực tiếp từ website của công ty http://vihapha.com.
- Đặt hàng Online tại Zalo 0919 654 189 - 1800 585 865
- Văn phòng công ty: Số 90- Lô C2 Khu Đô Thị Mới Đại Kim, Quận Hoàng Mai- Hà Nội. SĐT 0243 558 5014
- Giờ mở cửa: 08:00 - 17:00 từ Thứ 2 đến sáng Thứ 7 hàng tuần