Giãn đường mật trong gan: Triệu chứng, nguyên nhân

Giãn đường mật trong gan là gì?

Giãn đường mật trong gan là tình trạng các ống dẫn mật bên trong nhu mô gan bị giãn nở lớn hơn bình thường, khiến quá trình lưu thông và dẫn mật ra khỏi gan bị cản trở. Đây không phải là một bệnh lý riêng biệt, mà thường là dấu hiệu của những rối loạn tiềm ẩn trong hệ gan mật như tắc nghẽn, sỏi mật hay khối u chèn ép.
Tùy vào phạm vi tổn thương, giãn đường mật trong gan có thể được chia thành giãn khu trú  khi chỉ một vùng gan bị ảnh hưởng, hoặc giãn lan tỏa – khi toàn bộ hệ thống đường mật trong gan đều giãn. Dù ở mức độ nào, hiện tượng này đều cần được quan tâm vì nó có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Giãn đường mật trong gan là dấu hiệu cảnh báo sớm của nhiều bệnh lý gan mật nghiêm trọng. Người bệnh có thể gặp các triệu chứng như vàng da, ngứa, đau tức vùng hạ sườn phải hoặc rối loạn tiêu hóa. Việc thăm khám và chẩn đoán sớm đóng vai trò vô cùng quan trọng, giúp xác định nguyên nhân chính xác và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, bảo vệ chức năng gan và sức khỏe toàn thân.

Triệu chứng nhận biết giãn đường mật trong gan

Giãn đường mật trong gan có thể diễn tiến âm thầm trong thời gian đầu, khiến người bệnh khó nhận biết. Tuy nhiên, khi tình trạng tắc nghẽn mật trở nên rõ rệt, cơ thể sẽ bắt đầu xuất hiện nhiều dấu hiệu đặc trưng. Dưới đây là 5 triệu chứng điển hình giúp nhận biết sớm tình trạng này:
- Vàng da, vàng mắt
Đây là dấu hiệu phổ biến nhất của giãn đường mật trong gan. Khi mật bị ứ trệ do tắc nghẽn, bilirubin – sắc tố mật – không thể thải ra ngoài mà tích tụ trong máu, khiến da và củng mạc mắt chuyển sang màu vàng. Mức độ vàng có thể tăng dần theo mức độ tắc nghẽn.
- Đau hạ sườn phải
Người bệnh thường cảm thấy đau âm ỉ hoặc tức nặng vùng hạ sườn phải – vị trí của gan. Trong trường hợp sỏi mật hoặc tắc nghẽn cấp tính, cơn đau có thể dữ dội, lan ra sau lưng hoặc vai phải, kèm cảm giác buồn nôn và chán ăn.
- Sốt, ớn lạnh
Sốt đi kèm ớn lạnh là dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm, cho thấy khả năng có nhiễm trùng đường mật (viêm đường mật cấp). Tình trạng này cần được cấp cứu y tế sớm để tránh biến chứng nhiễm trùng huyết.
- Ngứa da
Khi muối mật bị ứ đọng trong máu và lắng đọng dưới da, người bệnh sẽ cảm thấy ngứa dữ dội, đặc biệt vào ban đêm. Ngứa lan rộng toàn thân, gãi nhiều có thể gây trầy xước, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống.
- Thay đổi màu sắc chất thải
Phân thường trở nên nhạt màu như đất sét, trong khi nước tiểu sẫm màu hơn bình thường. Nguyên nhân là do mật không xuống được ruột để tạo màu vàng nâu cho phân, trong khi bilirubin được thải qua thận, khiến nước tiểu đổi màu.

Nguyên nhân gây ra giãn đường mật trong gan

Giãn đường mật trong gan thường xuất phát từ các yếu tố gây tắc nghẽn hoặc cản trở dòng chảy của dịch mật, dẫn đến sự ứ trệ và giãn nở bất thường của các ống dẫn mật. Dưới đây là 6 nguyên nhân phổ biến nhất mà người bệnh cần lưu ý:
- Sỏi đường mật
Đây là nguyên nhân hàng đầu gây giãn đường mật trong gan. Sỏi có thể hình thành trong ống mật chủ hoặc trong gan, cản trở sự lưu thông của dịch mật. Khi mật bị ứ đọng lâu ngày, áp lực trong đường mật tăng lên, khiến thành ống bị giãn. Ngoài ra, sỏi còn gây viêm, nhiễm trùng và tổn thương niêm mạc đường mật, làm tình trạng trở nên trầm trọng hơn.
- Khối u hoặc ung thư đường mật
Ung thư đường mật là một trong những nguyên nhân nghiêm trọng, khi khối u phát triển bên trong lòng ống mật, gây bít tắc dần dòng chảy của mật. Sự tắc nghẽn này khiến dịch mật bị ứ lại phía trên khối u, làm giãn nở hệ thống đường mật trong gan. Bệnh tiến triển âm thầm, thường chỉ phát hiện khi đã ở giai đoạn muộn.
- Khối u ngoài đường mật chèn ép
Không chỉ các khối u trong đường mật, mà u gan, u đầu tụy hoặc hạch ổ bụng to cũng có thể chèn ép lên ống mật chủ từ bên ngoài. Áp lực đè nén kéo dài khiến dịch mật không lưu thông bình thường, gây giãn lan tỏa đường mật trong gan.
- Hẹp đường mật lành tính
Tình trạng hẹp đường mật có thể xảy ra sau phẫu thuật vùng gan mật, viêm nhiễm mạn tính hoặc chấn thương. Khi lòng ống bị thu hẹp, mật khó lưu thông, dẫn đến ứ đọng và giãn phía trên vị trí hẹp. Dù không phải ung thư, nhưng nếu không can thiệp, hẹp lành tính vẫn có thể gây biến chứng tương tự.
- Bệnh lý bẩm sinh
Một số trường hợp giãn đường mật có nguồn gốc bẩm sinh, điển hình là bệnh Caroli – rối loạn hiếm gặp khiến các ống mật trong gan giãn nở bất thường ngay từ khi sinh ra. Bệnh thường kèm theo sỏi mật và nhiễm trùng tái phát, cần theo dõi và điều trị lâu dài.
- Ký sinh trùng đường mật
Các loại sán lá gan lớn và nhỏ là nguyên nhân phổ biến ở các nước nhiệt đới. Khi ký sinh trong ống mật, chúng gây viêm, xơ hóa và tắc nghẽn dòng mật. Sự kích thích mạn tính này khiến đường mật dần bị giãn và dễ hình thành sỏi thứ phát.

Hướng điều trị và phòng ngừa giãn đường mật trong gan

Các phương pháp điều trị giãn đường mật trong gan
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây tắc nghẽn, mức độ giãn và tình trạng sức khỏe của người bệnh, bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp nhằm khơi thông dòng mật và ngăn ngừa biến chứng.
- Điều trị nội khoa
Được áp dụng cho các trường hợp nhẹ hoặc khi người bệnh chưa đủ điều kiện can thiệp. Bác sĩ sẽ chỉ định kháng sinh nếu có dấu hiệu nhiễm trùng, kết hợp thuốc giảm đau, lợi mật và hỗ trợ chức năng gan nhằm cải thiện triệu chứng, giảm viêm và duy trì lưu thông mật.
- Điều trị can thiệp (ít xâm lấn)
Phương pháp nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP) giúp gắp sỏi, đặt stent hoặc mở thông đường mật mà không cần phẫu thuật lớn. Đây là lựa chọn phổ biến, hiệu quả cao và giúp bệnh nhân hồi phục nhanh hơn, giảm nguy cơ biến chứng.
- Điều trị ngoại khoa (phẫu thuật)
Trong các trường hợp nguyên nhân phức tạp như khối u, sỏi to hoặc hẹp đường mật không đáp ứng với ERCP, phẫu thuật là giải pháp cần thiết. Mục tiêu là loại bỏ nguyên nhân tắc nghẽn, tái lập lưu thông mật và bảo tồn tối đa chức năng gan.

Giãn đường mật trong gan không phải là một bệnh lý riêng biệt, mà là dấu hiệu cảnh báo của các rối loạn nghiêm trọng trong hệ gan mật như sỏi, u hoặc nhiễm trùng. Việc phát hiện sớm đóng vai trò quyết định trong điều trị và phòng ngừa biến chứng nguy hiểm.
Nếu bạn có các triệu chứng như vàng da, đau hạ sườn phải, sốt hoặc ngứa da kéo dài, hãy đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa gan mật để được thăm khám, chẩn đoán nguyên nhân và điều trị kịp thời, bảo vệ sức khỏe gan và toàn thân.

Tìm hiểu thêm: Vihacaps 600- Giúp giải độc gan, bảo vệ gan

Địa chỉ mua thuốc, thực phẩm chức năng uy tín, chất lượng, cam kết chính hãng tại:

• Đặt mua hàng trực tiếp từ website của công ty http://vihapha.com.
• Đặt hàng Online tại Zalo 0919 654 189 - 1800 585 865
• Văn phòng công ty: Số 90- Lô C2 Khu Đô Thị Mới Đại Kim, Phường Định Công - Hà Nội. SĐT 0243 558 5014
• Giờ mở cửa: 08:00 - 17:00 từ Thứ 2 đến sáng Thứ 7 hàng tuần