Huyết áp tối ưu là gì?

Huyết áp là một trong những chỉ số quan trọng phản ánh trực tiếp sức khỏe tim mạch và tình trạng hoạt động của hệ tuần hoàn. Việc theo dõi huyết áp thường xuyên không chỉ giúp phát hiện sớm những bất thường mà còn đóng vai trò then chốt trong việc phòng ngừa các bệnh lý nguy hiểm như đột quỵ, nhồi máu cơ tim hay suy tim. Trong đó, “huyết áp tối ưu” được xem là mục tiêu lý tưởng mà ai cũng nên hướng tới – bởi nó thể hiện sự cân bằng hoàn hảo giữa áp lực máu và khả năng bơm máu của tim. Vậy huyết áp tối ưu là bao nhiêu, tại sao chỉ số này lại quan trọng và làm thế nào để duy trì nó ở mức ổn định? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Huyết áp tối ưu là gì?

Định nghĩa huyết áp tối ưu theo tiêu chuẩn y khoa

Huyết áp tối ưu là mức huyết áp được xem là lý tưởng nhất cho sức khỏe tim mạch, phản ánh sự hoạt động hiệu quả của tim và sự đàn hồi tốt của mạch máu. Theo tiêu chuẩn y khoa của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) và Hội Tim mạch Châu Âu (ESC), huyết áp tối ưu ở người trưởng thành được xác định khi chỉ số dưới 120/80 mmHg. Ở mức này, hệ tim mạch hoạt động trơn tru, máu lưu thông dễ dàng mà không gây áp lực lên thành mạch, giúp giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch và đột quỵ.
Chỉ số huyết áp tối ưu là bao nhiêu?
Chỉ số huyết áp bao gồm hai thành phần:

• Huyết áp tâm thu (số trên) là áp lực của máu tác động lên thành động mạch khi tim co bóp, được xem là bình thường khi dưới 120 mmHg.
• Huyết áp tâm trương (số dưới) là áp lực của máu khi tim nghỉ giữa hai nhịp đập, được xem là lý tưởng khi dưới 80 mmHg.

Khi cả hai chỉ số này duy trì ở mức dưới 120/80 mmHg, điều đó cho thấy tim hoạt động ổn định, lưu thông máu hiệu quả và mạch máu khỏe mạnh. Đây chính là trạng thái mà các chuyên gia y tế gọi là huyết áp tối ưu.

Phân biệt huyết áp tối ưu với các mức huyết áp khác

Trong y học, huyết áp được chia thành nhiều mức độ khác nhau để giúp đánh giá tình trạng sức khỏe tim mạch. Khi chỉ số huyết áp nằm trong khoảng 120–129 / dưới 80 mmHg, được xem là huyết áp bình thường, tuy chưa nguy hiểm nhưng cần theo dõi định kỳ. Nếu huyết áp tăng lên mức 130–139 / 80–89 mmHg, đây là giai đoạn tiền tăng huyết áp, báo hiệu nguy cơ mắc bệnh tim mạch trong tương lai. Khi chỉ số đạt 140/90 mmHg trở lên, được xem là tăng huyết áp độ 1, và nếu vượt quá 160/100 mmHg, là tăng huyết áp độ 2, lúc này người bệnh cần được điều trị và kiểm soát nghiêm ngặt.
Trường hợp huyết áp tăng quá cao, trên 180/120 mmHg, có thể dẫn đến cơn tăng huyết áp khẩn cấp, đòi hỏi can thiệp y tế ngay lập tức.
Như vậy, huyết áp tối ưu dưới 120/80 mmHg không chỉ là con số lý tưởng mà còn là biểu hiện của một trái tim khỏe mạnh, là “mốc vàng” giúp bạn phòng ngừa hiệu quả các bệnh lý tim mạch và duy trì sức khỏe lâu dài.

Tại sao duy trì huyết áp tối ưu lại quan trọng?

Duy trì huyết áp tối ưu đóng vai trò then chốt trong việc bảo vệ sức khỏe tim mạch và toàn cơ thể. Khi huyết áp ổn định, tim hoạt động hiệu quả, máu lưu thông dễ dàng, giúp giảm gánh nặng lên các cơ quan và ngăn ngừa nhiều bệnh lý mạn tính.
Trước hết, huyết áp tối ưu giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch nguy hiểm như đột quỵ, nhồi máu cơ tim hay suy tim. Nhiều nghiên cứu cho thấy, mỗi khi huyết áp tâm thu tăng 20 mmHg, nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch có thể tăng gấp đôi. Ngược lại, việc giữ huyết áp dưới 120/80 mmHg giúp giảm tới 30–40% nguy cơ đột quỵ và 25% nguy cơ bệnh tim thiếu máu cục bộ.
Bên cạnh đó, huyết áp tối ưu còn bảo vệ các cơ quan quan trọng khác. Ở thận, nó giúp ngăn ngừa tổn thương mạch máu, hạn chế suy thận mạn. Ở mắt, huyết áp ổn định giảm nguy cơ tổn thương võng mạc, bảo vệ thị lực. Đối với não, việc kiểm soát huyết áp giúp duy trì lưu lượng máu ổn định, giảm nguy cơ sa sút trí tuệ và đột quỵ não.

Cuối cùng, một cơ thể có huyết áp tối ưu thường khỏe mạnh, tinh thần minh mẫn và năng lượng dồi dào hơn. Nhờ đó, bạn không chỉ sống lâu hơn mà còn sống khỏe hơn mỗi ngày.

Những yếu tố nào ảnh hưởng đến chỉ số huyết áp?

Huyết áp chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm cả những yếu tố không thể thay đổi và có thể kiểm soát được thông qua lối sống. Hiểu rõ điều này giúp bạn chủ động hơn trong việc duy trì huyết áp ở mức tối ưu. 
- Các yếu tố không thể thay đổi
Một trong những yếu tố tự nhiên ảnh hưởng đến huyết áp là tuổi tác khi tuổi càng cao, thành mạch máu mất dần độ đàn hồi, khiến huyết áp có xu hướng tăng lên. Di truyền cũng đóng vai trò quan trọng: nếu trong gia đình có người bị tăng huyết áp, nguy cơ mắc bệnh của bạn sẽ cao hơn. Ngoài ra, giới tính cũng là yếu tố cần lưu ý: nam giới thường có nguy cơ tăng huyết áp sớm hơn phụ nữ, tuy nhiên sau mãn kinh, nguy cơ này ở nữ giới lại tăng đáng kể.
- Các yếu tố có thể thay đổi
Bên cạnh những yếu tố bẩm sinh, lối sống hàng ngày ảnh hưởng rất lớn đến chỉ số huyết áp. Chế độ ăn uống không hợp lý, đặc biệt là ăn mặn, tiêu thụ nhiều chất béo bão hòa, có thể làm huyết áp tăng cao. Thừa cân, béo phì, lười vận động, hút thuốc lá, và sử dụng rượu bia, chất kích thích cũng là những nguyên nhân phổ biến. Ngoài ra, căng thẳng kéo dài hay các bệnh lý nền như tiểu đường, bệnh thận và rối loạn mỡ máu đều làm tăng áp lực lên hệ tim mạch.

Bí quyết duy trì huyết áp ở mức tối ưu

- Xây dựng lối sống khoa học để đạt và duy trì huyết áp tối ưu
Để duy trì huyết áp ở mức lý tưởng, điều quan trọng nhất là xây dựng một lối sống khoa học, kết hợp giữa chế độ dinh dưỡng lành mạnh, vận động hợp lý và kiểm soát căng thẳng.
Thứ nhất, chú trọng chế độ ăn uống thân thiện với trái tim. Hãy giảm lượng muối trong khẩu phần, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, đồ hộp và nêm nếm nhạt hơn khi nấu ăn. Đồng thời, tăng cường thực phẩm giàu kali như rau xanh, trái cây tươi (chuối, bơ, khoai lang) giúp cân bằng natri trong cơ thể. Chế độ ăn DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension) là lựa chọn lý tưởng, với đặc trưng là nhiều rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, đạm nạc và ít chất béo bão hòa.
Thứ hai, duy trì hoạt động thể chất đều đặn. Mỗi tuần nên tập ít nhất 150 phút với cường độ vừa phải như đi bộ nhanh, đạp xe hay bơi lội. Tập luyện đều giúp tăng cường tuần hoàn máu và ổn định huyết áp tự nhiên.
Thứ ba, giữ cân nặng hợp lý. Thừa cân và béo phì làm tăng áp lực lên tim và mạch máu, vì vậy chỉ cần giảm 3–5 kg cũng có thể cải thiện đáng kể chỉ số huyết áp.
Bên cạnh đó, hạn chế rượu bia, tránh thuốc lá, vì chúng làm tổn thương thành mạch và gây co thắt mạch máu. Cuối cùng, hãy quản lý căng thẳng bằng thiền, yoga, hít thở sâu và đảm bảo ngủ đủ giấc mỗi đêm, vì giấc ngủ kém chất lượng cũng có thể khiến huyết áp tăng cao.

Theo dõi huyết áp tại nhà và khi nào cần gặp bác sĩ

Theo dõi huyết áp tại nhà là thói quen đơn giản nhưng rất hiệu quả trong việc bảo vệ sức khỏe tim mạch. Việc này giúp phát hiện sớm các biến động và điều chỉnh lối sống kịp thời trước khi xảy ra biến chứng, đặc biệt hữu ích cho những ai đang quan tâm đến huyết áp tối ưu là gì và cách duy trì nó.  
Để đo chính xác, nên chọn máy đo huyết áp điện tử được kiểm định chất lượng, ưu tiên loại đo ở bắp tay. Khi đo, ngồi thẳng lưng, đặt tay ngang tim, giữ yên và không nói chuyện, thực hiện vào buổi sáng trước ăn và buổi tối trước ngủ, mỗi lần đo 2–3 lượt để lấy trung bình. Người khỏe mạnh có thể đo vài lần mỗi tuần; người bị cao huyết áp hoặc bệnh tim nên đo hàng ngày và ghi chép kết quả để theo dõi.
Bên cạnh đó, hãy khám sức khỏe định kỳ 6–12 tháng/lần để được đánh giá toàn diện. Nếu có dấu hiệu như huyết áp tăng cao đột ngột, đau đầu, chóng mặt, mờ mắt, tức ngực hoặc khó thở, cần đến cơ sở y tế ngay, vì đây có thể là dấu hiệu của cơn tăng huyết áp nguy hiểm.
Duy trì huyết áp tối ưu dưới 120/80 mmHg giúp bảo vệ tim mạch, kéo dài tuổi thọ và nâng cao chất lượng sống. Hãy bắt đầu thay đổi lối sống ngay hôm nay và tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn phù hợp.

Tìm hiểu thêm: Egilok 100mg Metoprolol tartrate

Địa chỉ mua thuốc, thực phẩm chức năng uy tín, chất lượng, cam kết chính hãng tại:

• Đặt mua hàng trực tiếp từ website của công ty http://vihapha.com.
• Đặt hàng Online tại Zalo 0919 654 189 - 1800 585 865
• Văn phòng công ty: Số 90- Lô C2 Khu Đô Thị Mới Đại Kim, Phường Định Công - Hà Nội. SĐT 0243 558 5014
• Giờ mở cửa: 08:00 - 17:00 từ Thứ 2 đến sáng Thứ 7 hàng tuần