Suy gan cấp là gì? Triệu chứng, nguyên nhân

Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về các triệu chứng phổ biến của suy gan cấp, nguyên nhân gây ra bệnh, các phương pháp điều trị hiện đại và những bước cần thiết để phòng ngừa bệnh từ đầu. Qua đó, hy vọng sẽ giúp cộng đồng cảnh giác và chủ động trong việc bảo vệ sức khỏe gan của mình.

Suy gan cấp là gì?

Suy gan cấp là tình trạng chức năng gan suy giảm đột ngột và nghiêm trọng trong một thời gian ngắn, thường dưới 26 tuần, ở những người không có tiền sử mắc bệnh gan mãn tính. Đây là một tình trạng y tế khẩn cấp, có thể đe dọa tính mạng nếu không được chẩn đoán và can thiệp kịp thời. Khác với suy gan mãn tính diễn ra từ từ và có thời gian thích nghi suy gan cấp xảy ra nhanh chóng, khiến cơ thể không kịp điều chỉnh và dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như phù não, rối loạn đông máu, và suy đa cơ quan.

Khi gan bị tổn thương cấp tính, nó mất khả năng thực hiện các chức năng thiết yếu như tổng hợp protein (đặc biệt là các yếu tố đông máu), giải độc các chất độc hại trong máu, điều hòa glucose, và sản xuất mật. Sự suy giảm nhanh chóng các chức năng này khiến cơ thể rơi vào tình trạng mất cân bằng nghiêm trọng và có thể dẫn đến tử vong nếu không được xử lý kịp thời.
Suy gan cấp thường được chia thành ba nhóm dựa trên thời gian khởi phát triệu chứng vàng da đến khi xuất hiện bệnh não gan:
- Cấp tính (hyperacute): Dưới 7 ngày
- Bán cấp (subacute): 8 đến 28 ngày
- Bán mãn (subfulminant hoặc late-onset acute): 5 đến 26 tuần

Triệu chứng suy gan cấp: Dấu hiệu nhận biết sớm và muộn

Giai đoạn đầu thường xuất hiện các triệu chứng không đặc hiệu như mệt mỏi, uể oải, chán ăn, buồn nôn, nôn mửa và có thể kèm theo đau nhẹ vùng hạ sườn phải. Một số trường hợp có sốt nhẹ nếu nguyên nhân là do nhiễm trùng.
Khi bệnh tiến triển, các triệu chứng đặc trưng và nghiêm trọng hơn bắt đầu xuất hiện, bao gồm: vàng da, vàng mắt do nồng độ bilirubin trong máu tăng cao; rối loạn đông máu gây chảy máu cam, chảy máu chân răng, xuất huyết dưới da; phù và cổ trướng do giảm albumin và tổn thương thận; rối loạn ý thức từ lơ mơ đến hôn mê gan do tích tụ độc tố như amoniac trong máu. Ngoài ra, hơi thở có thể có mùi ngọt đặc trưng (“mùi gan”), tiểu ít hoặc vô niệu báo hiệu suy thận cấp, và tình trạng hạ đường huyết cũng có thể xảy ra.
Suy gan cấp là cấp cứu nội khoa nghiêm trọng. Khi xuất hiện các dấu hiệu kể trên, cần đưa người bệnh đến cơ sở y tế ngay lập tức để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh nguy cơ tử vong.

Nguyên nhân gây suy gan cấp: Những tác nhân nguy hiểm cần lưu ý

Suy gan cấp có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, trong đó phổ biến nhất là do sử dụng thuốc không đúng cách. Quá liều Paracetamol (acetaminophen) là nguyên nhân hàng đầu tại nhiều quốc gia. Ngoài ra, một số loại thuốc khác như kháng sinh (isoniazid, amoxicillin/clavulanate), thuốc chống nấm, thuốc chống động kinh, và thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) cũng có thể gây tổn thương gan nghiêm trọng.
Bên cạnh đó, các loại virus viêm gan như A, B, C, D, E – đặc biệt viêm gan B cấp tính nặng và viêm gan E ở phụ nữ mang thai – là những nguyên nhân thường gặp.

Những nguyên nhân hiếm gặp khác bao gồm viêm gan tự miễn, rối loạn chuyển hóa như bệnh Wilson, hội chứng Reye (ở trẻ em), hoặc các vấn đề về mạch máu như hội chứng Budd-Chiari. Ngoài ra, ngộ độc do nấm độc, hóa chất, Aflatoxin, và các biến chứng thai sản cũng là các yếu tố nguy cơ.
Người bệnh tuyệt đối không nên tự ý dùng thuốc, kể cả thuốc không kê đơn. Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng để phòng tránh các hậu quả nghiêm trọng cho gan và sức khỏe tổng thể.

Chẩn đoán suy gan cấp: Các phương pháp và xét nghiệm cần thiết

Để chẩn đoán suy gan cấp, bác sĩ sẽ kết hợp đánh giá triệu chứng, hỏi tiền sử bệnh và thực hiện nhiều xét nghiệm quan trọng.
- Thăm khám và hỏi bệnh: Bác sĩ sẽ hỏi người bệnh có dùng thuốc gì gần đây, có tiền sử viêm gan hay tiếp xúc với hóa chất độc hại không. Các triệu chứng như mệt mỏi, vàng da, lú lẫn, buồn nôn… cũng giúp định hướng chẩn đoán.
- Xét nghiệm máu:
+ Men gan (ALT, AST): Thường tăng rất cao, cho thấy gan đang bị tổn thương nghiêm trọng.
+ Bilirubin: Tăng cao gây vàng da, vàng mắt.
+ Chỉ số đông máu (INR, PT): Rất quan trọng – nếu kéo dài nghĩa là gan không còn khả năng tạo các yếu tố đông máu.
+ Albumin: Thường giảm do gan không sản xuất đủ.
+ Ammonia máu: Tăng cao liên quan đến rối loạn ý thức, hôn mê gan.
+ Đường huyết: Có thể bị hạ thấp.
+ Xét nghiệm viêm gan virus: Kiểm tra HBsAg, anti-HCV, anti-HAV IgM…
+ Xét nghiệm chuyên sâu khác: Nếu nghi ngờ bệnh Wilson (rối loạn chuyển hóa đồng) hoặc viêm gan tự miễn.
- Chẩn đoán hình ảnh: Siêu âm, CT scan hoặc MRI giúp kiểm tra kích thước gan, có dịch ổ bụng hay tắc mạch máu trong gan hay không.
- Sinh thiết gan: Chỉ thực hiện khi thật cần thiết để tìm nguyên nhân, vì có nguy cơ chảy máu cao trong giai đoạn gan đang bị tổn thương nặng.
- Việc chẩn đoán sớm và chính xác sẽ giúp người bệnh được điều trị đúng cách và kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm.

Biến chứng nguy hiểm của suy gan cấp

Suy gan cấp là tình trạng rất nghiêm trọng vì có thể gây ra nhiều biến chứng đe dọa tính mạng chỉ trong thời gian ngắn. Dưới đây là những biến chứng thường gặp và nguy hiểm nhất:
- Hôn mê gan (bệnh não gan): Đây là biến chứng thần kinh nghiêm trọng nhất. Người bệnh có thể bắt đầu bằng triệu chứng lú lẫn, mất định hướng và nhanh chóng rơi vào hôn mê sâu do độc tố (như amoniac) tích tụ trong máu ảnh hưởng đến não.
- Phù não: Là tình trạng não bị sưng do tích tụ dịch, gây tăng áp lực nội sọ. Đây là biến chứng nguy hiểm, có thể gây tổn thương não không hồi phục hoặc tử vong nếu không xử lý kịp thời.
- Rối loạn đông máu và chảy máu: Gan không còn khả năng sản xuất các yếu tố đông máu, dễ dẫn đến xuất huyết tiêu hóa, xuất huyết dưới da, chảy máu nội tạng rất nguy hiểm.
- Nhiễm trùng: Hệ miễn dịch suy yếu khiến người bệnh dễ mắc các bệnh nhiễm trùng như viêm phổi, nhiễm trùng huyết, làm tình trạng trở nên nặng hơn.
- Suy thận cấp: Thường gặp trong hội chứng gan-thận, khiến cơ thể giảm khả năng lọc thải độc tố, làm tình trạng ngộ độc thêm trầm trọng.
- Rối loạn điện giải và chuyển hóa: Hạ đường huyết, rối loạn kiềm toan... gây rối loạn nhịp tim và ảnh hưởng đến các cơ quan khác.
- Suy hô hấp: Có thể do phù phổi hoặc viêm phổi, khiến người bệnh khó thở, tụt oxy máu, cần hỗ trợ thở máy.

Có thể bạn quan tâm: Vihacaps 600- Giúp giải độc gan, bảo vệ gan Hộp 50v

Địa chỉ mua thuốc, thực phẩm chức năng uy tín, chất lượng, cam kết chính hãng tại:

• Đặt mua hàng trực tiếp từ website của công ty http://vihapha.com.
• Đặt hàng Online tại Zalo 0919 654 189 - 1800 585 865
• Văn phòng công ty: Số 90- Lô C2 Khu Đô Thị Mới Đại Kim, Quận Hoàng Mai- Hà Nội. SĐT 0243 558 5014
• Giờ mở cửa: 08:00 - 17:00 từ Thứ 2 đến sáng Thứ 7 hàng tuần