Tại sao cần kiểm tra chức năng gan định kỳ? Lợi ích không thể bỏ qua

Gan là cơ quan giữ vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa, thải độc và duy trì hoạt động ổn định của cơ thể. Tuy nhiên, các bệnh lý về gan thường tiến triển âm thầm, ít tạo ra triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu. Điều này khiến nhiều người không nhận ra sự bất thường cho đến khi bệnh đã trở nên nghiêm trọng, thậm chí phát hiện ở giai đoạn muộn như xơ gan hoặc ung thư gan. Vì vậy, kiểm tra chức năng gan định kỳ là bước cần thiết để đánh giá sức khỏe gan và phát hiện sớm các rối loạn tiềm ẩn. Bài viết này sẽ trình bày vai trò của xét nghiệm chức năng gan, lợi ích mang lại và những đối tượng cần đặc biệt lưu ý thực hiện kiểm tra thường xuyên.

Kiểm tra chức năng gan là gì?

Kiểm tra chức năng gan là nhóm xét nghiệm máu nhằm đo lường nồng độ protein, men gan và bilirubin trong máu để đánh giá hoạt động và mức độ tổn thương của gan. Đây là phương pháp phổ biến giúp phát hiện sớm các rối loạn liên quan đến gan và hệ thống mật.

Các chỉ số quan trọng trong bảng xét nghiệm chức năng gan gồm:

• Men gan (ALT, AST): Phản ánh mức độ tổn thương hoặc hoại tử tế bào gan. Chỉ số càng cao cho thấy nguy cơ viêm gan hoặc tổn thương gan càng lớn.
• ALP và GGT: Thường tăng khi có tình trạng tắc mật hoặc tổn thương gan do rượu và một số bệnh lý đường mật.
• Bilirubin: Cho biết khả năng bài tiết mật của gan; giá trị tăng cao có thể gây vàng da và gợi ý rối loạn chức năng gan hoặc tắc mật.
• Albumin và Globulin: Đánh giá khả năng tổng hợp protein của gan. Albumin giảm thường gặp trong xơ gan hoặc suy giảm chức năng gan kéo dài.

Tại sao cần kiểm tra chức năng gan định kỳ?

- Gan là cơ quan ít biểu hiện triệu chứng
Gan có rất ít dây thần kinh cảm giác, vì vậy các tổn thương trong giai đoạn đầu thường không gây đau hoặc khó chịu rõ ràng. Điều này khiến nhiều bệnh lý tiến triển âm thầm và chỉ được phát hiện khi đã nặng.
Phát hiện sớm các bệnh lý nguy hiểm
Kiểm tra chức năng gan giúp nhận diện sớm nhiều tình trạng phổ biến nhưng âm thầm, bao gồm:

• Viêm gan virus B, C: Thường không có triệu chứng nhưng dễ chuyển sang mạn tính và gây xơ gan.
• Gan nhiễm mỡ: Có thể do rượu hoặc không do rượu; phát hiện sớm giúp ngăn tiến triển thành viêm gan hay xơ gan.
• Giai đoạn đầu của xơ gan: Xét nghiệm bất thường là tín hiệu cảnh báo sớm để can thiệp kịp thời.

Đánh giá tác động của lối sống và thuốc đang sử dụng
Xét nghiệm chức năng gan giúp kiểm tra xem:

• Việc uống rượu bia, ăn uống nhiều chất béo, hoặc thừa cân có đang ảnh hưởng đến gan hay không.
• Một số loại thuốc điều trị bệnh mạn tính như tiểu đường, tăng huyết áp, giảm mỡ máu có gây tác động tiêu cực lên gan.

5 lợi ích không thể bỏ qua của việc xét nghiệm chức năng gan

- Tầm soát và ngăn chặn biến chứng
Xét nghiệm chức năng gan giúp phát hiện sớm các bất thường, từ đó ngăn ngừa bệnh tiến triển thành những biến chứng nặng như suy gan hoặc ung thư gan. Việc nhận diện sớm giúp điều trị hiệu quả hơn.
- Tiết kiệm chi phí điều trị
Can thiệp ở giai đoạn đầu của viêm gan hoặc men gan tăng cao thường đơn giản và ít tốn kém hơn rất nhiều so với các phương pháp điều trị chuyên sâu như ghép gan hoặc điều trị ung thư gan.
- Điều chỉnh lối sống kịp thời
Kết quả xét nghiệm bất thường là tín hiệu giúp bạn chủ động thay đổi thói quen ăn uống, giảm rượu bia, duy trì cân nặng hợp lý và kiểm soát các yếu tố gây hại cho gan.
- Theo dõi hiệu quả điều trị
Đối với người đang trong quá trình điều trị bệnh gan, xét nghiệm định kỳ giúp bác sĩ đánh giá phản ứng của cơ thể với thuốc, đồng thời điều chỉnh phác đồ khi cần thiết.
- Mang lại sự an tâm
Khi chỉ số gan ổn định, bạn có thể yên tâm hơn về nguy cơ mắc các bệnh lý truyền nhiễm hoặc các vấn đề về gan có yếu tố gia đình. Đây là lợi ích quan trọng về mặt tâm lý.

Những ai nên thực hiện kiểm tra chức năng gan?

Một số nhóm đối tượng có nguy cơ cao gặp vấn đề về gan và cần chủ động kiểm tra chức năng gan càng sớm càng tốt:
- Người thường xuyên sử dụng rượu bia hoặc đồ uống có cồn
Việc tiêu thụ cồn kéo dài có thể gây gan nhiễm mỡ, viêm gan do rượu và tiến triển thành xơ gan nếu không được phát hiện sớm.
- Người thừa cân, béo phì hoặc mắc bệnh chuyển hóa
Những người bị tiểu đường, mỡ máu cao hoặc hội chứng chuyển hóa dễ gặp gan nhiễm mỡ không do rượu, một bệnh lý đang ngày càng phổ biến.
- Người xuất hiện các dấu hiệu bất thường
Các triệu chứng như vàng da, vàng mắt, nước tiểu sẫm màu, chán ăn, mệt mỏi kéo dài, đau tức vùng hạ sườn phải có thể là biểu hiện của rối loạn chức năng gan.
- Người có tiền sử gia đình mắc bệnh gan hoặc nguy cơ phơi nhiễm
Những ai có người thân mắc viêm gan virus, từng tiếp xúc với nguồn lây viêm gan B/C hoặc chưa rõ tình trạng miễn dịch nên xét nghiệm sớm.
- Người sử dụng thuốc tây kéo dài
Một số thuốc như thuốc giảm đau, thuốc trị mụn, thuốc lao, thuốc điều trị bệnh mạn tính có thể gây ảnh hưởng đến gan và cần được theo dõi định kỳ.
- Phụ nữ mang thai
Xét nghiệm chức năng gan giúp tầm soát bệnh lý gan mật trong thai kỳ và hỗ trợ phòng tránh nguy cơ lây truyền virus viêm gan từ mẹ sang con.

Quy trình và lưu ý khi kiểm tra chức năng gan

- Chuẩn bị trước khi xét nghiệm
Để kết quả xét nghiệm chức năng gan và các chỉ số liên quan được chính xác, bạn nên lưu ý:

• Nhịn ăn 4–6 giờ trước khi xét nghiệm: Điều này giúp các chỉ số đường huyết và mỡ máu đi kèm không bị sai lệch.
• Tránh rượu bia và thuốc lá ít nhất 24 giờ: Cồn và nicotine có thể làm thay đổi men gan, gây ảnh hưởng đến kết quả.
• Thông báo cho bác sĩ về các thuốc đang sử dụng: Một số thuốc điều trị mạn tính hoặc thuốc giảm đau có thể làm thay đổi men gan, bác sĩ cần nắm rõ để đánh giá chính xác.

- Quy trình xét nghiệm
Thông thường, quy trình diễn ra nhanh và đơn giản:
+ Nhân viên y tế kiểm tra thông tin và tư vấn bước chuẩn bị.
+ Lấy mẫu máu tĩnh mạch để phân tích các chỉ số men gan, bilirubin, protein và các thông số liên quan.
+ Trả kết quả và bác sĩ sẽ giải thích ý nghĩa từng chỉ số, đồng thời đưa ra hướng xử lý nếu có bất thường.
- Tần suất thực hiện

• Người khỏe mạnh: Nên kiểm tra chức năng gan 6 tháng – 1 năm/lần như một phần của khám sức khỏe định kỳ.
• Người thuộc nhóm nguy cơ cao: Có thể cần kiểm tra 3 tháng/lần hoặc theo chỉ định của bác sĩ để theo dõi sát tình trạng gan.

Câu hỏi thường gặp (FAQ)

Kiểm tra chức năng gan bao nhiêu tiền?

Chi phí xét nghiệm chức năng gan phụ thuộc vào cơ sở y tế và danh mục xét nghiệm đi kèm.

• Bệnh viện công: Thường dao động khoảng 150.000 – 300.000 đồng cho bộ xét nghiệm cơ bản.
• Bệnh viện tư/Phòng khám quốc tế: Mức giá có thể từ 300.000 – 700.000 đồng, tùy theo gói kiểm tra và công nghệ máy xét nghiệm.

Nếu thực hiện thêm các xét nghiệm chuyên sâu (HBsAg, Anti-HCV, FibroScan…), chi phí có thể cao hơn.

Xét nghiệm gan có cần nhịn ăn không?

Thông thường nên nhịn ăn 4–6 giờ trước khi xét nghiệm để đảm bảo độ chính xác của các chỉ số đi kèm như mỡ máu, đường huyết.
Riêng các xét nghiệm men gan (ALT, AST) không bắt buộc phải nhịn ăn, nhưng việc nhịn ăn giúp hạn chế sai số khi thực hiện nhiều xét nghiệm cùng lúc.

Chỉ số men gan cao bao nhiêu là nguy hiểm?

• ALT, AST bình thường: Thường dưới khoảng 40 U/L (tùy theo từng phòng xét nghiệm).
• Tăng nhẹ: Cao hơn giới hạn bình thường 1–2 lần – thường liên quan đến gan nhiễm mỡ hoặc tác động từ rượu/thuốc.
• Tăng cao: Gấp 3–5 lần trở lên có thể gợi ý viêm gan tiến triển hoặc tổn thương gan cấp tính.
• Tăng rất cao (trên 500 U/L): Cần đi khám ngay vì có thể liên quan đến viêm gan cấp, nhiễm độc gan hoặc tắc mật.

Kiểm tra chức năng gan giữ vai trò quan trọng trong việc phát hiện sớm các bất thường và bảo vệ sức khỏe lá gan lâu dài. Đây là phương pháp đơn giản nhưng mang lại giá trị lớn trong tầm soát và phòng ngừa các bệnh lý nguy hiểm. Đừng chờ đến khi xuất hiện triệu chứng mới đi kiểm tra, vì nhiều bệnh gan tiến triển âm thầm và khó nhận biết.
Nếu bạn quan tâm đến việc theo dõi sức khỏe gan, hãy chủ động đặt lịch khám hoặc liên hệ để được tư vấn về các gói tầm soát gan mật phù hợp với nhu cầu của mình.

Có thể bạn quan tâm: Vihacaps 600- Giúp giải độc gan, bảo vệ gan

Địa chỉ mua thuốc, thực phẩm chức năng uy tín, chất lượng, cam kết chính hãng tại:

• Đặt mua hàng trực tiếp từ website của công ty http://vihapha.com.
• Đặt hàng Online tại Zalo 0919 654 189 - 1800 585 865
• Văn phòng công ty: Số 90- Lô C2 Khu Đô Thị Mới Đại Kim, Phường Định Công - Hà Nội. SĐT 0243 558 5014
• Giờ mở cửa: 08:00 - 17:00 từ Thứ 2 đến sáng Thứ 7 hàng tuần