Viêm bàng quang do đâu? Nguyên nhân thường gặp nhất

Bạn đã từng gặp tình trạng tiểu buốt, tiểu rắt, nóng rát khiến sinh hoạt đảo lộn và lo lắng? Đây có thể là dấu hiệu của viêm bàng quang tình trạng viêm nhiễm niêm mạc bàng quang thường gặp ở nhiều người. Vậy viêm bàng quang do đâu và tại sao bệnh dễ tái phát? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ những nguyên nhân phổ biến nhất để chủ động phòng ngừa và xử lý kịp thời.

Viêm bàng quang là gì? Phân loại cơ bản

Bàng quang là cơ quan rỗng nằm trong khung chậu, có nhiệm vụ chứa và thải nước tiểu ra ngoài cơ thể. Khi lớp niêm mạc bàng quang bị viêm, người bệnh sẽ xuất hiện tình trạng viêm bàng quang, gây khó chịu và ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hằng ngày. 
Những triệu chứng điển hình giúp nhận biết sớm gồm: tiểu buốt, tiểu rắt, đau tức vùng bụng dưới, cảm giác muốn đi tiểu liên tục, nước tiểu đục, nặng mùi hoặc thậm chí có lẫn máu. Một số trường hợp kèm theo sốt nhẹ và mệt mỏi.
Viêm bàng quang được chia thành hai dạng chính:

• Viêm bàng quang cấp tính: Khởi phát đột ngột, triệu chứng rầm rộ, dễ điều trị nếu phát hiện sớm.
• Viêm bàng quang mãn tính: Kéo dài, tái phát nhiều lần, thường liên quan đến yếu tố bệnh lý nền hoặc thói quen sinh hoạt.

Viêm bàng quang do đâu?

Viêm bàng quang có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng nhìn chung được chia thành nhóm nhiễm trùng và nhóm không do nhiễm trùng. Hiểu rõ từng nhóm nguyên nhân giúp người bệnh chọn hướng điều trị phù hợp và có biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Dưới đây là phân tích chi tiết.

Nhóm nguyên nhân do nhiễm trùng

Nhiễm trùng là nguyên nhân chiếm tỷ lệ cao nhất trong các trường hợp viêm bàng quang, trong đó nổi bật nhất là vi khuẩn E. coli thủ phạm gây bệnh trong hơn 90% ca mắc. E. coli là loại vi khuẩn sống ở ruột và vùng hậu môn. Khi gặp điều kiện thuận lợi, chúng có thể di chuyển ngược từ hậu môn vào niệu đạo, sau đó xâm nhập lên bàng quang, gây viêm nhiễm và kích ứng niêm mạc.
- Tình trạng này đặc biệt phổ biến ở nữ giới do cấu tạo cơ thể: niệu đạo ngắn hơn, nằm gần hậu môn, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn di chuyển. Việc vệ sinh không đúng cách, mặc quần bó sát, nhịn tiểu kéo dài hoặc quan hệ tình dục không an toàn đều làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn.
Ngoài E. coli, một số vi khuẩn khác cũng có thể gây viêm bàng quang như:

• Staphylococcus saprophyticus – thường gặp ở phụ nữ trẻ.
• Klebsiella – dễ xuất hiện ở người suy giảm miễn dịch.
• Proteus – loại vi khuẩn có khả năng tạo sỏi, làm tình trạng nặng hơn.

Không chỉ vi khuẩn, nấm Candida cũng có thể là nguyên nhân, đặc biệt ở những người suy giảm miễn dịch, người dùng kháng sinh kéo dài, bệnh nhân tiểu đường hoặc phụ nữ mang thai. Nấm làm bề mặt niêm mạc bàng quang bị kích ứng, gây tiểu buốt và khó chịu kéo dài.
Nhìn chung, nhiễm trùng là nguyên nhân chính và dễ gặp nhất. Dù phần lớn có thể điều trị tốt bằng thuốc, nhưng nếu chủ quan hoặc để bệnh tái phát nhiều lần, bàng quang có thể bị tổn thương mạn tính và giảm chức năng chứa thải nước tiểu.

Nhóm nguyên nhân không do nhiễm trùng

Bên cạnh nhiễm trùng, còn có nhóm nguyên nhân gọi là viêm bàng quang không nhiễm trùng, xảy ra khi bàng quang bị kích ứng hoặc tổn thương mà không cần sự xuất hiện của vi khuẩn hay nấm. Các nguyên nhân này thường khó nhận biết và đôi khi kéo dài dai dẳng.
- Viêm bàng quang kẽ
Đây là dạng viêm mạn tính với nguyên nhân chưa được xác định rõ ràng. Người bệnh thường đau vùng bàng quang, đau khi đầy nước tiểu, tiểu nhiều lần và kéo dài nhiều tháng đến nhiều năm. Thành bàng quang có thể xuất hiện vết loét nhỏ, xơ chai hoặc giảm khả năng đàn hồi. IC là tình trạng phức tạp, không thể điều trị khỏi hoàn toàn nhưng có thể kiểm soát triệu chứng.
- Viêm bàng quang do thuốc
Một số loại thuốc, đặc biệt nhóm hóa trị liệu như Cyclophosphamide hoặc Ifosfamide, có thể tạo ra chất độc khi chuyển hóa, làm kích ứng trực tiếp niêm mạc bàng quang. Người bệnh điều trị ung thư thường gặp tình trạng này và cần được theo dõi chặt chẽ.
- Viêm bàng quang do xạ trị
Xảy ra ở bệnh nhân điều trị ung thư vùng chậu (tuyến tiền liệt, cổ tử cung, trực tràng…). Tia xạ có thể làm tổn thương các mạch máu nhỏ trong thành bàng quang, gây tiểu buốt, tiểu máu hoặc tiểu nhiều lần. Tình trạng có thể xuất hiện ngay sau xạ trị hoặc nhiều tháng sau đó.
- Viêm bàng quang do hóa chất
Một số sản phẩm vệ sinh như bọt tắm, xà phòng, chất diệt tinh trùng, dung dịch vệ sinh mùi mạnh có thể gây kích ứng niệu đạo và bàng quang, nhất là ở người có cơ địa nhạy cảm. Viêm thường xuất hiện sau khi tiếp xúc hóa chất và cải thiện khi ngừng sử dụng.
- Viêm bàng quang do dị vật
Dị vật trong đường tiểu, đặc biệt là ống thông tiểu đặt lâu ngày, có thể gây kích ứng liên tục, dẫn đến viêm. Tương tự, sỏi bàng quang cũng gây ma sát, cọ xát, làm tổn thương niêm mạc và gây triệu chứng giống nhiễm trùng.
Nhìn chung, viêm bàng quang không nhiễm trùng thường khó điều trị hơn do liên quan đến kích ứng hoặc tổn thương cơ học - hóa học, đòi hỏi người bệnh phải thay đổi thói quen và kết hợp điều trị lâu dài.

Các yếu tố rủi ro khiến bạn dễ mắc bệnh

Có nhiều đối tượng dễ mắc viêm bàng quang hơn do đặc điểm cơ thể hoặc tình trạng sức khỏe. Phụ nữ là nhóm chiếm tỷ lệ cao nhất, đặc biệt trong thai kỳ hoặc giai đoạn mãn kinh, khi nội tiết thay đổi và niệu đạo dễ bị vi khuẩn xâm nhập. Một số bệnh lý nền như tiểu đường, sỏi thận, sỏi bàng quang hay phì đại tuyến tiền liệt ở nam giới cũng làm tăng nguy cơ viêm nhiễm.
Bên cạnh đó, thói quen nhịn tiểu thường xuyên khiến vi khuẩn lưu trú lâu hơn trong bàng quang, tạo điều kiện gây viêm. Việc sử dụng ống thông tiểu trong thời gian dài cũng là yếu tố nguy cơ rõ rệt. Những người có hệ miễn dịch yếu như bệnh nhân HIV/AIDS hoặc đang hóa trị càng dễ bị viêm bàng quang và thường gặp triệu chứng nặng hơn.

Phòng ngừa viêm bàng quang và khi nào cần gặp bác sĩ

- Biện pháp phòng ngừa hiệu quả
Một số thói quen đơn giản có thể giảm đáng kể nguy cơ viêm bàng quang. Hãy uống đủ nước mỗi ngày để pha loãng nước tiểu và hỗ trợ đào thải vi khuẩn. Vệ sinh đúng cách, đặc biệt là lau từ trước ra sau, giúp hạn chế vi khuẩn từ hậu môn đi vào niệu đạo. Không nên nhịn tiểu và cần đi tiểu sau khi quan hệ để làm sạch đường tiểu. Người có cơ địa nhạy cảm nên tránh dùng các sản phẩm vệ sinh có mùi mạnh dễ gây kích ứng.
- Khi nào cần tìm kiếm sự chăm sóc y tế?
Bạn nên gặp bác sĩ nếu triệu chứng kéo dài hơn 1–2 ngày, không cải thiện dù đã tự chăm sóc. Nếu xuất hiện sốt, đau lưng hoặc đau hông, đây có thể là dấu hiệu nhiễm trùng lan lên thận. Nước tiểu có máu cũng là dấu hiệu cảnh báo cần thăm khám sớm.

Tóm lại, viêm bàng quang do đâu chủ yếu xuất phát từ vi khuẩn E. coli và các yếu tố kích ứng không do nhiễm trùng. Việc chẩn đoán và điều trị sớm giúp ngừa biến chứng nguy hiểm. Nếu thấy hữu ích, hãy chia sẻ bài viết hoặc gửi câu hỏi để được hỗ trợ thêm.

Tìm hiểu thêm: SOLUFOS- Điều trị nhiễm khuẩn, viêm bàng quang, viêm xoang

Địa chỉ mua thuốc, thực phẩm chức năng uy tín, chất lượng, cam kết chính hãng tại:

• Đặt mua hàng trực tiếp từ website của công ty http://vihapha.com.
• Đặt hàng Online tại Zalo 0919 654 189 - 1800 585 865
• Văn phòng công ty: Số 90- Lô C2 Khu Đô Thị Mới Đại Kim, Phường Định Công - Hà Nội. SĐT 0243 558 5014
• Giờ mở cửa: 08:00 - 17:00 từ Thứ 2 đến sáng Thứ 7 hàng tuần