Áp xe gan là gì? Nguyên nhân, triệu chứng,cách phòng bệnh

Gan là cơ quan quan trọng bậc nhất của cơ thể, đảm nhận hàng trăm chức năng thiết yếu như chuyển hóa dinh dưỡng, lọc và thải độc tố, dự trữ năng lượng, đồng thời hỗ trợ hệ miễn dịch. Khi gan gặp vấn đề, sức khỏe toàn thân sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Trong số các bệnh lý về gan, áp xe gan là một tình trạng nguy hiểm, có thể gây biến chứng nặng nề và thậm chí đe dọa tính mạng nếu không được phát hiện sớm. Điều đáng chú ý là bệnh hoàn toàn có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả khi được chẩn đoán kịp thời. Vậy áp xe gan là gì và vì sao lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ đến vậy? Câu trả lời sẽ có trong nội dung bài viết dưới đây.

Áp xe gan là gì?

Áp xe gan là bệnh lý xảy ra khi trong nhu mô gan xuất hiện một hoặc nhiều ổ mủ do nhiễm trùng. Các ổ mủ này hình thành khi vi khuẩn hoặc ký sinh trùng (thường là amip) xâm nhập vào gan, gây viêm và hoại tử mô gan. Đây là tình trạng nguy hiểm, cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời để tránh biến chứng nghiêm trọng.

- Phân loại áp xe gan
+ Theo nguyên nhân gây bệnh

• Áp xe gan do amip: Thường gặp ở các khu vực có điều kiện vệ sinh kém, nguyên nhân là ký sinh trùng Entamoeba histolytica.
• Áp xe gan do vi khuẩn: Thường bắt nguồn từ nhiễm trùng đường mật, ổ bụng hoặc lây lan qua đường máu.

+ Theo số lượng ổ mủ

• Áp xe gan đơn độc: Chỉ có một ổ mủ trong gan.
• Áp xe gan đa ổ: Có nhiều ổ mủ xuất hiện ở các vị trí khác nhau trong gan.

Áp xe gan nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như vỡ ổ áp xe, nhiễm trùng huyết, suy gan hoặc tử vong. Do đó, việc nhận biết sớm các triệu chứng và đến cơ sở y tế thăm khám là vô cùng cần thiết.

Nguyên nhân gây bệnh áp xe gan

Áp xe gan xảy ra khi vi khuẩn hoặc ký sinh trùng xâm nhập vào gan, gây viêm và hình thành ổ mủ. Về nguyên nhân, bệnh thường xuất phát từ hai nhóm chính. Thứ nhất là áp xe gan do amip, do ký sinh trùng Entamoeba histolytica gây ra. Loại ký sinh trùng này thường lây truyền qua đường tiêu hóa, khi người bệnh ăn uống phải thực phẩm hoặc nước bị nhiễm bào nang amip. Tình trạng này thường gặp ở những khu vực có điều kiện vệ sinh kém. Thứ hai là áp xe gan do vi khuẩn, thường gặp với các tác nhân như Escherichia coli (E. coli), Klebsiella pneumoniae… Chúng có thể xâm nhập vào gan qua nhiều con đường khác nhau, gây nhiễm trùng và phá hủy mô gan.

Vi khuẩn hoặc amip gây áp xe gan có thể lây lan qua đường mật ((do viêm đường mật, sỏi mật), đường tĩnh mạch cửa (từ các ổ nhiễm trùng đường ruột như viêm ruột thừa, viêm túi thừa), đường động mạch gan (trong trường hợp nhiễm trùng huyết), hoặc trực tiếp qua chấn thương gan do tai nạn, phẫu thuật. Ngoài ra, những người mắc bệnh tiểu đường, suy giảm miễn dịch, ung thư hoặc bệnh mạn tính khác cũng có nguy cơ cao mắc áp xe gan do sức đề kháng yếu, dễ bị vi khuẩn tấn công.

Triệu chứng của bệnh áp xe gan

Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo giúp người bệnh chủ động thăm khám và điều trị, nâng cao khả năng hồi phục. Dưới đây là các triệu chứng thường gặp của bệnh áp xe gan:
- Triệu chứng toàn thân

• Sốt cao, ớn lạnh: Nhiệt độ cơ thể thường trên 38,5°C, kèm theo các cơn ớn lạnh run rẩy, nhất là vào buổi chiều hoặc tối. Đây là phản ứng của cơ thể khi chống lại nhiễm trùng.
• Mệt mỏi, chán ăn, sụt cân: Người bệnh cảm thấy kiệt sức, ăn uống kém, dẫn đến sút cân nhanh trong vài tuần. Một số trường hợp kèm theo đổ mồ hôi đêm và mất ngủ.

- Triệu chứng tại gan

• Đau bụng: Đau âm ỉ hoặc đau dữ dội ở vùng hạ sườn phải, tăng khi cử động mạnh, ho hoặc hít sâu. Cơn đau có thể lan lên vai phải hoặc ra sau lưng do kích thích thần kinh hoành.
• Gan to: Khi thăm khám, bác sĩ có thể sờ thấy gan to hơn bình thường, bờ gan tròn, mềm, ấn vào gây đau rõ rệt.
• Vàng da: Da và củng mạc mắt chuyển sang màu vàng, xảy ra khi ổ áp xe gây tắc nghẽn hoặc chèn ép đường mật. Mức độ vàng da tùy thuộc vào mức độ tổn thương.

- Triệu chứng tiêu hóa

• Buồn nôn và nôn: Xảy ra do tác động của nhiễm trùng lên gan và hệ tiêu hóa.
• Tiêu chảy: Thường gặp hơn trong áp xe gan do amip. Phân có thể lỏng nhiều lần trong ngày, đôi khi kèm chất nhầy, máu.

Lưu ý quan trọng
+ Ở giai đoạn đầu, các triệu chứng có thể mờ nhạt hoặc chỉ biểu hiện một vài dấu hiệu nhẹ, khiến bệnh dễ bị bỏ qua.
+ Triệu chứng áp xe gan có thể giống với một số bệnh lý khác như viêm túi mật, viêm phổi hoặc bệnh dạ dày  tá tràng, vì vậy người bệnh cần đi khám sớm để xác định nguyên nhân chính xác.

Cách phòng ngừa bệnh áp xe gan

Phòng ngừa áp xe gan là bước quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe lá gan, ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm và giảm nguy cơ tái phát. Dưới đây là những biện pháp hiệu quả:
- Vệ sinh cá nhân và ăn uống an toàn

• Rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng và nước sạch trước khi ăn, trước khi chế biến thức ăn và sau khi đi vệ sinh. Đây là cách đơn giản nhưng hiệu quả để ngăn chặn vi khuẩn, ký sinh trùng xâm nhập vào cơ thể.
• Ăn chín, uống sôi, tuyệt đối không sử dụng thịt, hải sản hoặc các món tái, sống chưa được nấu kỹ.
• Hạn chế ăn rau sống nếu không rõ nguồn gốc hoặc không đảm bảo được rửa bằng nước sạch, vì đây là nguồn lây nhiễm amip phổ biến.
• Tránh dùng nước đá viên không rõ nguồn nước vì có thể chứa mầm bệnh.

- Giữ gìn vệ sinh môi trường

• Đảm bảo nguồn nước sinh hoạt và ăn uống luôn sạch; lọc hoặc đun sôi trước khi sử dụng.
• Xử lý rác thải và nước thải đúng cách để ngăn ngừa ô nhiễm môi trường, hạn chế sự phát triển của mầm bệnh.
• Không để ruồi, gián, chuột tiếp xúc với thực phẩm, vì chúng có thể mang vi khuẩn hoặc ký sinh trùng gây bệnh.

- Kiểm soát và điều trị các bệnh lý liên quan

• Điều trị triệt để các bệnh đường tiêu hóa như viêm ruột thừa, viêm túi thừa, nhiễm trùng đường mật, sỏi mật… vì đây là những yếu tố nguy cơ hàng đầu dẫn đến áp xe gan.
• Quản lý tốt bệnh mạn tính như tiểu đường, bệnh gan mạn, suy giảm miễn dịch, nhằm giảm nguy cơ nhiễm trùng gan.
• Tuân thủ đúng chỉ định điều trị của bác sĩ, tránh bỏ dở phác đồ kháng sinh khi chữa các bệnh nhiễm trùng.

- Khám sức khỏe định kỳ

• Nên khám sức khỏe tổng quát ít nhất 1–2 lần/năm, đặc biệt ở người có tiền sử bệnh gan, bệnh đường mật hoặc sống ở vùng có tỷ lệ áp xe gan cao.
• Thực hiện các xét nghiệm chức năng gan và siêu âm gan định kỳ giúp phát hiện sớm các bất thường để xử trí kịp thời.
• Khi có các dấu hiệu nghi ngờ như sốt kéo dài, đau hạ sườn phải, mệt mỏi không rõ nguyên nhân… cần đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị.

Hiểu rõ áp xe gan là bệnh gì? sẽ giúp bạn nhận biết sớm và chủ động phòng ngừa. Đây là bệnh lý nhiễm trùng gan nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu phát hiện kịp thời. Nguyên nhân chủ yếu đến từ vi khuẩn hoặc ký sinh trùng, với các triệu chứng thường gặp như sốt cao, đau hạ sườn phải, gan to, vàng da hay rối loạn tiêu hóa. Việc giữ vệ sinh ăn uống, bảo vệ nguồn nước, điều trị triệt để các bệnh liên quan và khám sức khỏe định kỳ chính là chìa khóa để ngăn ngừa bệnh. Hãy lắng nghe cơ thể mình, đừng bỏ qua những dấu hiệu bất thường và đi khám sớm để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.

Tìm hiểu thêm: Vihacaps 600- Giúp giải độc gan, bảo vệ gan

Địa chỉ mua thuốc, thực phẩm chức năng uy tín, chất lượng, cam kết chính hãng tại:

• Đặt mua hàng trực tiếp từ website của công ty http://vihapha.com.
• Đặt hàng Online tại Zalo 0919 654 189 - 1800 585 865
• Văn phòng công ty: Số 90- Lô C2 Khu Đô Thị Mới Đại Kim, Phường Định Công - Hà Nội. SĐT 0243 558 5014
• Giờ mở cửa: 08:00 - 17:00 từ Thứ 2 đến sáng Thứ 7 hàng tuần