Tìm hiểu các nhóm thuốc điều trị suy hô hấp

Hệ hô hấp đóng vai trò tối quan trọng, duy trì sự sống còn của cơ thể thông qua quá trình trao đổi khí. Tuy nhiên, khi chức năng này suy giảm, dẫn đến tình trạng suy hô hấp, cơ thể sẽ không thể nhận đủ oxy hoặc thải bỏ carbon dioxide hiệu quả, gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đến tính mạng. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về các nhóm thuốc chính được sử dụng trong điều trị suy hô hấp, bao gồm cơ chế hoạt động, chỉ định và những lưu ý quan trọng khi sử dụng.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế lời khuyên y tế chuyên nghiệp. Mọi quyết định về điều trị và sử dụng thuốc phải theo chỉ định và sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ chuyên khoa.

Các nhóm thuốc quan trọng trong điều trị suy hô hấp

Thuốc giãn phế quản

Hãy tưởng tượng đường thở của chúng ta giống như những chiếc ống. Khi bị suy hô hấp, những chiếc ống này có thể bị co thắt hoặc hẹp lại. Thuốc giãn phế quản sẽ giúp làm giãn các cơ quanh đường thở, khiến "ống" mở rộng ra, từ đó không khí dễ dàng đi vào và đi ra hơn.

• Thuốc cắt cơn khó thở nhanh (Tác dụng ngắn): Thường dùng khi bạn đang lên cơn khó thở cấp tính, ví dụ như trong hen suyễn hay COPD. Chúng có tác dụng rất nhanh, giúp bạn dễ thở ngay lập tức, nhưng hiệu quả chỉ kéo dài vài giờ. Salbutamol (Ventolin) là một ví dụ điển hình mà nhiều người biết đến.
• Thuốc kiểm soát dài hạn (Tác dụng dài): Những thuốc này có tác dụng kéo dài hơn, giúp duy trì đường thở thông thoáng suốt cả ngày. Chúng không dùng để cắt cơn cấp mà dùng đều đặn hàng ngày để phòng ngừa cơn khó thở.
• Các thuốc khác: Một số thuốc giãn phế quản khác cũng được dùng, nhưng thường ít phổ biến hơn do có thể có nhiều tác dụng phụ hơn hoặc yêu cầu theo dõi kỹ lưỡng hơn.

Nhóm Corticosteroid

Khi đường thở bị viêm sưng, nó cũng sẽ bị hẹp lại. Corticosteroid là nhóm thuốc chống viêm cực mạnh, giúp làm giảm sưng tấy và viêm nhiễm trong đường thở.

• Dạng hít: Đây là dạng phổ biến nhất cho các bệnh hô hấp mạn tính như hen suyễn hay COPD.
• Dạng uống/tiêm: Dạng này được dùng trong các đợt cấp tính, nặng của bệnh khi cần tác dụng chống viêm mạnh mẽ hơn toàn cơ thể. Tuy nhiên, nếu dùng lâu dài, thuốc có thể gây ra nhiều tác dụng phụ như loãng xương, tăng đường huyết, nên cần phải theo dõi rất sát sao dưới sự chỉ định của bác sĩ.

Nhóm thuốc long đờm, tiêu chất nhầy

Khi bị ho và có đờm đặc, việc tống đờm ra ngoài rất khó khăn. Nhóm thuốc này giúp làm lỏng đờm, phá vỡ cấu trúc chất nhầy để đờm dễ dàng được ho ra ngoài hơn. 

• Khi nào dùng? Thường dùng cho các trường hợp viêm phế quản, COPD khi có nhiều đờm đặc làm tắc nghẽn đường thở.
• Lưu ý: Uống đủ nước là cách đơn giản nhưng hiệu quả để hỗ trợ thuốc long đờm phát huy tác dụng tốt nhất.

Thuốc kháng sinh

Đôi khi, suy hô hấp là do nhiễm trùng phổi hoặc đường hô hấp (như viêm phổi, viêm phế quản). Lúc này, thuốc kháng sinh là cần thiết để tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh. Việc sử dụng kháng sinh cần được xem xét cẩn thận trong quá trình điều trị tổng thể bằng thuốc điều trị hô hấp.

• Khi bác sĩ xác định có dấu hiệu nhiễm khuẩn, ví dụ như sốt cao, đờm đổi màu vàng/xanh, hoặc xét nghiệm máu cho thấy có viêm nhiễm.
• Lưu ý cực kỳ quan trọng: Kháng sinh phải được dùng theo đúng chỉ định của bác sĩ, đúng liều lượng và đủ thời gian. Tuyệt đối không tự ý mua và sử dụng kháng sinh vì có thể gây ra tình trạng kháng thuốc, khiến việc điều trị sau này trở nên khó khăn hơn rất nhiều.

Nguyên tắc chung khi điều trị suy hô hấp bằng thuốc

Điều trị suy hô hấp là một quá trình phức tạp và cần sự hợp tác chặt chẽ giữa bệnh nhân và bác sĩ. Để việc điều trị đạt hiệu quả tốt nhất và an toàn, có một số nguyên tắc chung cực kỳ quan trọng mà bạn cần nắm rõ:
- Chẩn đoán chính xác nguyên nhân
Đây là bước đầu tiên và quan trọng nhất. Suy hô hấp có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra như hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), nhiễm trùng phổi (viêm phổi), hoặc các vấn đề về tim (suy tim gây phù phổi). Việc điều trị bằng thuốc phải nhắm đúng vào nguyên nhân gốc rễ mới mang lại hiệu quả. Ví dụ, nếu suy hô hấp do nhiễm trùng, bác sĩ sẽ dùng kháng sinh; nếu do hen suyễn, thuốc giãn phế quản và chống viêm sẽ được ưu tiên.
- Phối hợp thuốc hợp lý
Hiếm khi suy hô hấp được điều trị chỉ bằng một loại thuốc duy nhất. Tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của bệnh, mức độ nặng nhẹ và các bệnh lý đi kèm, bác sĩ sẽ kết hợp các nhóm thuốc khác nhau (ví dụ: giãn phế quản, chống viêm, long đờm, kháng sinh...) để đạt được hiệu quả điều trị tối ưu nhất. Sự phối hợp này được cân nhắc kỹ lưỡng để vừa kiểm soát triệu chứng, vừa điều trị nguyên nhân và phòng ngừa biến chứng.
- Tuân thủ liều lượng và thời gian điều trị
Đây là nguyên tắc vàng khi dùng bất kỳ loại thuốc nào, đặc biệt là trong điều trị suy hô hấp.

• Không tự ý tăng/giảm liều: Tăng liều có thể gây ra tác dụng phụ nguy hiểm, còn giảm liều có thể khiến thuốc không đủ hiệu quả, làm bệnh nặng hơn hoặc kéo dài.
• Không tự ý ngưng thuốc: Ngay cả khi bạn cảm thấy khỏe hơn, việc dừng thuốc đột ngột (nhất là với corticosteroid hoặc kháng sinh) có thể gây bùng phát bệnh trở lại, làm bệnh trầm trọng hơn hoặc dẫn đến tình trạng kháng thuốc. Hãy luôn dùng thuốc đúng theo chỉ định của bác sĩ về cả liều lượng và thời gian.

- Theo dõi tác dụng phụ và hiệu quả của thuốc
Mỗi loại thuốc đều có thể đi kèm với những tác dụng không mong muốn. Trong quá trình điều trị, bạn cần chú ý theo dõi cơ thể mình.

• Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào như tim đập nhanh, run tay, mất ngủ, khó chịu ở dạ dày, hoặc bất kỳ triệu chứng mới lạ nào khác, hãy báo ngay cho bác sĩ để được tư vấn và điều chỉnh thuốc kịp thời.
• Bên cạnh đó, bạn cũng cần nhận biết xem thuốc có đang phát huy hiệu quả hay không (ví dụ: có dễ thở hơn không, ho có giảm không, đờm có loãng ra không).

- Tái khám định kỳ
Việc tái khám định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ là vô cùng quan trọng. Tại buổi tái khám:

• Bác sĩ sẽ đánh giá lại tình trạng bệnh của bạn, xem xét mức độ cải thiện hoặc các diễn biến mới.
• Họ sẽ điều chỉnh phác đồ điều trị (thay đổi liều lượng, loại thuốc, hoặc cách dùng) nếu cần thiết để đảm bảo phác đồ phù hợp nhất với tình trạng sức khỏe hiện tại của bạn.

Tìm hiểu thêm: ZiUSA - Nhiễm khuẩn đường hô hấp

Địa chỉ mua thuốc, thực phẩm chức năng uy tín, chất lượng, cam kết chính hãng tại:

• Đặt mua hàng trực tiếp từ website của công ty http://vihapha.com.
• Đặt hàng Online tại Zalo 0919 654 189 - 1800 585 865
• Văn phòng công ty: Số 90- Lô C2 Khu Đô Thị Mới Đại Kim, Phường Định Công - Hà Nội. SĐT 0243 558 5014
• Giờ mở cửa: 08:00 - 17:00 từ Thứ 2 đến sáng Thứ 7 hàng tuần