Xét nghiệm gan gồm những gì? Các chỉ số cần biết
Nguyễn Nguyện
Thứ Năm,
25/09/2025
Gan là một trong những cơ quan quan trọng nhất, đảm nhận vai trò giải độc, chuyển hóa dinh dưỡng và duy trì sự cân bằng cho cơ thể. Tuy nhiên, gan lại thường “im lặng” khi gặp vấn đề, khiến nhiều người không nhận ra cho đến khi bệnh tiến triển nặng. Vậy làm thế nào để biết gan của bạn có đang khỏe mạnh hay không, xét nghiệm gan gồm những gì để đánh giá chính xác? Xét nghiệm chức năng gan chính là công cụ hữu hiệu, giúp phát hiện sớm các rối loạn và phòng ngừa những bệnh lý nguy hiểm như viêm gan, xơ gan hay ung thư gan.
Vì sao cần làm xét nghiệm gan?
Xét nghiệm gan đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe tổng thể. Trước hết, đây là phương pháp giúp phát hiện sớm các bệnh lý về gan như viêm gan, xơ gan hay thậm chí ung thư gan ngay từ giai đoạn đầu – thời điểm điều trị thường đạt hiệu quả cao nhất. Ngoài ra, xét nghiệm gan còn đánh giá chức năng hoạt động của gan, xem cơ quan này có đang làm việc hiệu quả trong việc lọc độc tố và chuyển hóa dinh dưỡng hay không. Đối với những người đang điều trị bệnh gan, xét nghiệm giúp theo dõi đáp ứng điều trị, điều chỉnh phác đồ kịp thời. Không chỉ vậy, xét nghiệm gan còn là một phần quan trọng trong kiểm tra sức khỏe định kỳ, giúp bạn chủ động phòng ngừa và duy trì tình trạng gan khỏe mạnh lâu dài.
Các xét nghiệm gan cơ bản bao gồm những gì?
Để đánh giá chính xác sức khỏe lá gan, bác sĩ thường chỉ định một loạt các xét nghiệm nhằm kiểm tra nhiều khía cạnh khác nhau: từ chức năng gan, sự hiện diện của virus, khả năng đông máu đến nguy cơ ung thư gan. Việc hiểu rõ các nhóm xét nghiệm này sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc theo dõi và bảo vệ lá gan của mình.
Nhóm đánh giá xét nghiệm chức năng gan
Đây là nhóm xét nghiệm quan trọng nhất, giúp đánh giá toàn diện tình trạng hoạt động của gan:
- AST (SGOT) và ALT (SGPT): Đây là hai enzyme có mặt chủ yếu trong tế bào gan. Khi tế bào gan bị tổn thương, các enzyme này sẽ giải phóng vào máu, làm tăng nồng độ trong xét nghiệm. ALT thường đặc hiệu cho gan hơn, trong khi AST cũng có thể tăng trong các bệnh lý tim hoặc cơ. Mức tăng của AST/ALT giúp bác sĩ xác định mức độ tổn thương và định hướng nguyên nhân gây bệnh.
- ALP (Alkaline Phosphatase) và GGT (Gamma-glutamyl transferase): Hai chỉ số này giúp đánh giá tình trạng đường mật. Khi có hiện tượng tắc nghẽn đường mật (do sỏi mật, khối u hay viêm), ALP và GGT thường tăng cao. GGT cũng nhạy cảm với tình trạng sử dụng rượu bia kéo dài, do đó có giá trị trong việc tầm soát tổn thương gan do rượu.
- Bilirubin toàn phần và trực tiếp: Bilirubin là sản phẩm thoái hóa của hồng cầu, được gan xử lý và bài tiết qua mật. Nồng độ bilirubin tăng cao thường dẫn đến vàng da, vàng mắt. Xét nghiệm bilirubin giúp đánh giá khả năng bài tiết của gan và phát hiện các bệnh lý như tắc mật, viêm gan hoặc hội chứng tan máu.
- Albumin và Protein toàn phần: Gan là nơi tổng hợp phần lớn protein trong máu, bao gồm albumin. Khi gan suy yếu, khả năng tổng hợp protein giảm, dẫn đến giảm nồng độ albumin. Điều này có thể gây ra hiện tượng phù, cổ trướng. Do đó, xét nghiệm albumin giúp đánh giá khả năng tổng hợp và tiên lượng chức năng gan.
Nhìn chung, nhóm xét nghiệm này cung cấp bức tranh tổng quan về sức khỏe gan, giúp phát hiện sớm tổn thương và định hướng các bước chẩn đoán tiếp theo.
Nhóm xét nghiệm tìm virus viêm gan
Các bệnh viêm gan do virus là nguyên nhân phổ biến gây tổn thương gan mạn tính và xơ gan. Việc xét nghiệm tầm soát virus giúp phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời.
- Viêm gan B: Bao gồm nhiều xét nghiệm như HBsAg (xác định tình trạng nhiễm virus), HBeAg (cho biết virus đang nhân lên mạnh), anti-HBs (đánh giá khả năng miễn dịch), anti-HBe và anti-HBc (xác định giai đoạn nhiễm). Dựa vào kết quả, bác sĩ sẽ chẩn đoán bạn có đang nhiễm viêm gan B, đã khỏi bệnh hay cần tiêm vắc-xin.
- Viêm gan C: Xét nghiệm anti-HCV được dùng để sàng lọc người nhiễm virus viêm gan C. Nếu dương tính, bạn cần làm thêm xét nghiệm HCV-RNA để xác định tải lượng virus và quyết định điều trị.
Nhóm xét nghiệm đánh giá tình trạng đông máu
Gan đóng vai trò sản xuất hầu hết các yếu tố đông máu. Do đó, các xét nghiệm đông máu là chỉ số quan trọng phản ánh mức độ suy gan.
- Prothrombin time (PT) và INR: Đây là hai chỉ số thường được sử dụng để đánh giá khả năng đông máu. Nếu PT kéo dài hoặc INR tăng cao, điều đó cho thấy gan đang suy giảm nghiêm trọng chức năng tổng hợp yếu tố đông máu. Kết quả này giúp bác sĩ tiên lượng bệnh nhân và quyết định phương án điều trị phù hợp, đặc biệt trong các trường hợp xơ gan hoặc suy gan cấp.
Nhóm xét nghiệm khác nếu cần
Ngoài các xét nghiệm cơ bản kể trên, bác sĩ có thể chỉ định thêm một số xét nghiệm đặc hiệu nhằm tầm soát và chẩn đoán chuyên sâu hơn:
- Alpha-fetoprotein (AFP): Đây là xét nghiệm máu giúp phát hiện sớm nguy cơ ung thư gan nguyên phát. Nồng độ AFP tăng cao bất thường là dấu hiệu cảnh báo cần siêu âm hoặc chụp hình ảnh gan để xác định khối u.
- Ammonia: Ammonia là sản phẩm chuyển hóa đạm trong cơ thể, được gan xử lý và đào thải. Khi gan bị tổn thương nặng, nồng độ ammonia trong máu tăng cao, có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm như hôn mê gan. Xét nghiệm này đặc biệt hữu ích trong theo dõi bệnh nhân xơ gan giai đoạn cuối.
- Xét nghiệm miễn dịch hoặc tự miễn: Ở những trường hợp nghi ngờ viêm gan tự miễn hoặc bệnh lý gan mật hiếm gặp, bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm kháng thể ANA, AMA hoặc LKM để chẩn đoán chính xác nguyên nhân.
Khi nào nên đi xét nghiệm gan
Bạn nên đi xét nghiệm gan khi có những triệu chứng bất thường như vàng da, vàng mắt, mệt mỏi kéo dài, chán ăn, sụt cân không rõ nguyên nhân hoặc cảm giác đau tức vùng hạ sườn phải. Ngoài ra, nếu bạn có yếu tố nguy cơ như tiền sử gia đình mắc bệnh gan, thường xuyên uống rượu bia, đang sử dụng thuốc lâu dài, mắc bệnh tiểu đường hay béo phì, việc kiểm tra gan định kỳ là rất cần thiết. Ngay cả khi không có triệu chứng, xét nghiệm gan trong các đợt khám sức khỏe tổng quát cũng giúp phát hiện sớm tổn thương và bảo vệ lá gan luôn khỏe mạnh.
Xét nghiệm gan là công cụ quan trọng giúp đánh giá chức năng gan, phát hiện sớm các bệnh lý và theo dõi điều trị hiệu quả. Hãy chủ động kiểm tra sức khỏe gan định kỳ và đừng bỏ qua các dấu hiệu bất thường. Liên hệ ngay cơ sở y tế uy tín để được tư vấn và xét nghiệm kịp thời.
Có thể bạn quan tâm: Thực phẩm bảo vệ sức khỏe Vihadamgan cao cấp từ Úc, hỗ trợ giải độc gan, tăng cường chức năng gan, hỗ trợ tổng hợp protein cho cơ thể.
Địa chỉ mua thuốc, thực phẩm chức năng uy tín, chất lượng, cam kết chính hãng tại:
- Đặt mua hàng trực tiếp từ website của công ty http://vihapha.com.
- Đặt hàng Online tại Zalo 0919 654 189 - 1800 585 865
- Văn phòng công ty: Số 90- Lô C2 Khu Đô Thị Mới Đại Kim, Phường Định Công - Hà Nội. SĐT 0243 558 5014
- Giờ mở cửa: 08:00 - 17:00 từ Thứ 2 đến sáng Thứ 7 hàng tuần