Thuốc điều trị đột quỵ là nhóm thuốc nào? Lưu ý dùng thuốc

Đột quỵ là một tình trạng y tế cực kỳ nguy hiểm, xảy ra khi lượng máu nuôi não bị gián đoạn, khiến các tế bào não bị tổn thương nghiêm trọng hoặc chết đi chỉ sau vài phút. Đây là một cấp cứu khẩn cấp, đòi hỏi can thiệp y tế ngay lập tức để giảm thiểu di chứng và nguy cơ tử vong. Trong điều trị đột quỵ, thuốc đóng vai trò thiết yếu – không chỉ trong giai đoạn cấp tính để cứu sống người bệnh, mà còn trong việc phòng ngừa tái phát lâu dài. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các nhóm thuốc chính được sử dụng trong điều trị đột quỵ, cơ chế hoạt động cơ bản của từng nhóm, cũng như những lưu ý quan trọng khi dùng thuốc để đảm bảo an toàn và hiệu quả điều trị.

Đột quỵ và vai trò của thuốc trong điều trị

Đột quỵ được chia thành hai loại chính:
- Đột quỵ do thiếu máu não: Chiếm phần lớn các trường hợp, xảy ra khi mạch máu bị tắc nghẽn, làm gián đoạn dòng máu nuôi não.
- Đột quỵ do xuất huyết não: Ít gặp hơn nhưng nguy hiểm hơn, xảy ra khi mạch máu trong não bị vỡ, gây chảy máu và tổn thương các vùng não xung quanh.

Trong cả hai trường hợp, việc sử dụng thuốc là biện pháp điều trị quan trọng nhằm phục hồi lưu thông máu, giảm thiểu tổn thương thần kinh và hỗ trợ hồi phục chức năng. Ngoài ra, thuốc còn giúp ngăn ngừa các yếu tố nguy cơ tái phát như huyết áp cao, rối loạn mỡ máu, hay đông máu bất thường.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng mọi loại thuốc điều trị đột quỵ phải được bác sĩ chuyên khoa chỉ định và theo dõi chặt chẽ. Việc tự ý dùng thuốc hoặc sử dụng sai liều có thể gây ra biến chứng nguy hiểm, thậm chí làm tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.

Các nhóm thuốc chính dùng trong điều trị đột quỵ

Điều trị đột quỵ cấp tính (giai đoạn khẩn cấp)

- Thuốc tiêu sợi huyết (Thrombolytics)
Đây là loại thuốc có tác dụng làm tan cục máu đông – nguyên nhân chính gây ra đột quỵ thiếu máu não. Tuy nhiên, thuốc chỉ phát huy hiệu quả khi được sử dụng sớm trong “thời gian vàng” (thường dưới 4,5 giờ kể từ khi khởi phát triệu chứng). Việc dùng thuốc này bắt buộc phải được thực hiện tại bệnh viện, dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ chuyên khoa.
- Thuốc chống đông máu và thuốc chống kết tập tiểu cầu
Trong một số trường hợp, khi bệnh nhân không đủ điều kiện dùng thuốc tiêu sợi huyết hoặc sau khi đã sử dụng thuốc tiêu sợi huyết, bác sĩ có thể cân nhắc sử dụng thêm thuốc chống đông hoặc thuốc chống kết tập tiểu cầu. Tuy nhiên, những loại thuốc này có thể làm tăng nguy cơ chảy máu nên cần được đánh giá kỹ lưỡng, đặc biệt nếu người bệnh có đột quỵ xuất huyết.

Điều trị dự phòng đột quỵ tái phát (sau cấp cứu và lâu dài)

- Thuốc chống kết tập tiểu cầu
Nhóm thuốc này giúp ngăn ngừa tiểu cầu kết dính với nhau, từ đó giảm nguy cơ hình thành cục máu đông mới. Chúng rất quan trọng trong việc phòng ngừa đột quỵ thiếu máu não tái phát, nhất là ở bệnh nhân từng bị cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA). Tuy nhiên, cần lưu ý đến nguy cơ gây viêm loét và chảy máu dạ dày.
- Thuốc chống đông máu
Thuốc chống đông hoạt động bằng cách can thiệp vào quá trình đông máu, giúp giảm nguy cơ hình thành cục máu lớn. Warfarin (thuốc cổ điển), Heparin (dạng tiêm) và các thuốc mới như Apixaban, Rivaroxaban, Dabigatran là những ví dụ điển hình. Nhóm thuốc này đặc biệt hiệu quả ở bệnh nhân có rung nhĩ, huyết khối tĩnh mạch sâu hoặc van tim nhân tạo. Khi sử dụng, người bệnh cần được theo dõi kỹ nguy cơ chảy máu và những tương tác thuốc, nhất là với Warfarin.
- Thuốc hạ huyết áp
Huyết áp cao là một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu dẫn đến đột quỵ. Việc sử dụng thuốc hạ huyết áp giúp kiểm soát tốt huyết áp, từ đó giảm nguy cơ tái phát. Các nhóm thuốc phổ biến gồm ức chế men chuyển, chẹn kênh canxi hoặc thuốc lợi tiểu. Việc lựa chọn loại thuốc phù hợp cần dựa trên chỉ định của bác sĩ và theo dõi đều đặn.
- Thuốc hạ cholesterol máu (Statins)
Nhóm statin giúp giảm lượng cholesterol xấu (LDL-C) trong máu và ổn định các mảng xơ vữa trong lòng mạch – yếu tố quan trọng làm giảm nguy cơ đột quỵ tái phát. Một số thuốc thường dùng là Atorvastatin, Rosuvastatin, hoặc Simvastatin. Ngoài ra, nhóm thuốc này còn có vai trò chống viêm, bảo vệ mạch máu.
- Các thuốc điều trị bệnh nền
Ngoài những thuốc chính, người bệnh cũng cần kiểm soát tốt các bệnh lý nền như tiểu đường, tim mạch hoặc rối loạn chuyển hóa. Tùy theo từng tình trạng cụ thể, bác sĩ sẽ kê thêm thuốc phù hợp nhằm điều trị tận gốc nguyên nhân và phòng ngừa biến chứng đột quỵ tái phát.

Lưu ý quan trọng khi sử dụng thuốc điều trị đột quỵ 

- Tuân thủ chỉ định bác sĩ
Không tự ý mua thuốc điều trị đột quỵ, thay đổi liều hoặc ngưng thuốc đột ngột. Mọi thay đổi cần có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
- Khai báo rõ ràng tiền sử bệnh và thuốc đang dùng
Thông báo với bác sĩ nếu có dị ứng, bệnh nền (gan, thận, dạ dày...), hoặc đang dùng thuốc khác, kể cả thảo dược và thực phẩm chức năng để tránh tương tác nguy hiểm.
- Theo dõi dấu hiệu bất thường
Chú ý các dấu hiệu chảy máu như bầm tím, chảy máu cam, phân đen, tiểu đỏ, nôn ra máu… và đi khám ngay nếu có bất thường.
- Đột quỵ cấp tính cần xử lý sớm
Càng đến viện sớm, cơ hội dùng thuốc tiêu sợi huyết càng cao, giúp cứu sống và giảm di chứng.
- Kết hợp chế độ sinh hoạt lành mạnh
Ăn nhạt, hạn chế mỡ, không hút thuốc, tránh rượu bia. Tập thể dục nhẹ và kiểm soát tốt huyết áp, đường huyết, mỡ máu.
- Tái khám định kỳ
Giúp theo dõi hiệu quả thuốc, điều chỉnh kịp thời và phòng ngừa biến chứng lâu dài.
Nếu bạn hoặc người thân có dấu hiệu đột quỵ hay thuộc nhóm nguy cơ cao, hãy đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt để được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Việc phát hiện sớm và tuân thủ điều trị có thể cứu sống và giảm thiểu di chứng nặng nề.
Đừng quên chia sẻ bài viết để nâng cao nhận thức cộng đồng về đột quỵ và tầm quan trọng của việc dùng thuốc đúng cách!

Có thể bạn quan tâm: Thực phẩm bảo vệ sức khỏe CEREVIHA - Giúp bổ Não, bổ Mắt, hỗ trợ tim mạch

Địa chỉ mua thuốc, thực phẩm chức năng uy tín, chất lượng, cam kết chính hãng tại:

• Đặt mua hàng trực tiếp từ website của công ty http://vihapha.com.
• Đặt hàng Online tại Zalo 0919 654 189 - 1800 585 865
• Văn phòng công ty: Số 90- Lô C2 Khu Đô Thị Mới Đại Kim, Quận Hoàng Mai- Hà Nội. SĐT 0243 558 5014
• Giờ mở cửa: 08:00 - 17:00 từ Thứ 2 đến sáng Thứ 7 hàng tuần